Ya eğer rüyalar mistik bir bilmece değil, zihnin yaşayan bir laboratuvarı olsaydı? “Uyku ve Rüyalar” adlı eserinde, 19. yüzyılın deneysel psikoloji öncülerinden Alfred Maury, bilinç zayıfladığında neler olduğunu büyüleyici bir şekilde araştırır: rüyaların oluşumu, imgelerin sıralanışı, hafızanın rolü, hipnagogik illüzyonlar, kâbuslar, uyurgezerlik, vecd, hipnoz, sarhoşluk, hezeyan… Hiçbir şey tesadüfe bırakılmaz. Kendi kendisinin yorulmak bilmez bir gözlemcisi olarak Maury, deneylerini ve ayrıntılı kayıtlarını çoğaltır (uyandırmalar, uyku sırasında duyusal uyarımlar, gerçek duyumlarla rüya sahneleri arasındaki uygunluklar) ve rüya görmenin mekaniklerini, beden, duyular ve hafızayla yakın bağlantılarını çözümlemeye çalışır. Sayfalar ilerledikçe, rüya, delilik ve dahilik arasındaki sınırlar bulanıklaşır: zihin asonans yoluyla çağrışımlar kurar, izlenimleri güçlendirir, inandırıcı halüsinasyonlar yaratır ve bazen unutulmuş anıları açığa çıkarır. Açık, metodik ve sık sık şaşırtıcı olan bu klasik eser, psikolojiyi, fizyolojiyi ve büyüleyici tanıklıkları bir diyaloğa sokar. Hayal gücünü, bilinci veya gecenin gizemini sorgulayan herkes için bu, temel, cesur ve çarpıcı biçimde modern bir eser — rüyanın konuşmayı öğrendiği bilimsel ve samimi bir serüven olarak işitilmelidir.
