Kendini Bilmek

Maddi ve ekonomik eksikliği olan bir toplum, kesinlikle manevi yönden de eksik olacaktır. Ahlak, din adına söylenen şeyler, fakir toplumlarda, tanrifçi, sözde geleneklerdir, maneviyat değildir.

Bir evde yangın çıktığında -dikkat ediniz- seni namaza ve Allah'a duaya çağıran kimsenin çağrısı, hıyanetkâr bir çağrıdır, başka bir şeye ne gerek var. Seni ateşi söndürmeye yöneltmekten başka, orada sana yapılan bütün yönlendirmeler -

kutsal olsa veya olmasa bile- istihmarcı bir yönlendiriştir. Eğer sen de buna yönelirsen, Allah'la ko-nuşsan bile, namaza durmuş olsan bile, en güzel bilimsel ve edebi eserleri incelemekle meşgul olsan bile, büyük bir bilimsel buluşla oyalaman bile istihmar olmuşsun demektir.

miras olarak gelen bütün geleneksel din ve mezhepler birbirinin benzeridir. Çünkü bana göre, bilgisizce, irsi, yinelenen ve gelenekleşmiş olan şey, adı, ne olursa olsun farketmez. İster şia, ister sünni, ister İslâm, ister Budizm. Cehaletin dereceleri yoktur.

Bilimi, toplumu, tarihi, kişiliğimizi tanımaya ihtiyacımız var, inanmaya değil. Bunca inanç, bilgiyle iç içe olmadığı zaman yararlı olmadığı gibi, aynı zamanda zararlıdır da. Çünkü insani bütün enerjileri sömürmekte, almaktadır. İman, kendi kendine bir değere sahip değildir. İmana değer katan bilgidir.

Kulak duymadıktan, alem sağır olduktan sonra sözün anlamı olmuş olmamış birdir.

Bilinmeyen (meçhul) bir İslâm, Buda'nın diniyle eşittir;