Düşünmenin Alfabesi

Buradan hareketle diyebiliriz ki, geçerli bir argüman her zaman sağlam değildir, ancak sağlam bir argüman her zaman geçerlidir.

tutarlılık açısından değerlendirmeden kabul etsek ve karşılığında güvenlik hissi ve maddi refah edinsek ne olur? Aslında pek çok durumda böyle yaptığımızı kabul edebiliriz. Ancak şunu da kabul etmeliyiz: Bir doktorun tedavide böyle yapması durumunda sağlığınız, bir hâkimin yargılarken böyle yapması durumunda haklarınız, bir işverenin ödemeler sırasında böyle yapması durumunda ekonomik kazancınız, bir politikacının yönetimde böyle yapması durumunda özgürlüğünüz, bir öğretmenin eğitimde böyle yapması durumunda geleceğiniz tehlikeye girer. Bu yüzden, özel alanımızda rasyonel çıkarımlar yapmak veya rasyonel davranmak zorunda olmayabiliriz ama birbirimizi etkilediğimiz her alanda rasyonellik, bireysel ve toplumsal yaşamımızı olumlu anlamda düzenler; sadece düşünce değil, duygularımız açısından da bizi daha sakin limanlara ulaştırır

Sosyal uyum da benmerkezci düşünceyle kurulabilir. Yani biri, bir toplulukla bağını güçlendirmek için onların benimsediği kültür, din veya görüşü değerlendirmeden kabullenir. Bu sayede kendisi onaylanır, çatışmadan kaçınır, inançlarındaki belirsizliği ve bulanıklığı giderir. Yani diğer kültürleri, dinleri ve görüşleri yanlış olduğu için reddetmez; onları reddettiği için diğer kültür, din veya görüşler ona yanlış görünür.

Rasyonel çıkarımlar yapmamızın önündeki en büyük engel bizzat kendimiziz. Hem de pek çok farklı yönden durum böyledir. Nelerin örtüştüğüne ve nelerin tutarlı olduğuna dair çıkarım yaparken benmerkezci yaklaşımımız oldukça etkili olur. Bir konuyu düşünürken kendimize iyi gelecek, kendi maddi ve manevi çıkarlarımızı önceleyecek iddiaları kabul etmeye ve ona göre davranış geliştirmeye daha meyilliyizdir.

Bilgiyi haklı çıkaran onun toplumsallığı değil, onu haklı çıkaran yöntemlerin toplumsallığıdır.

Kısacası, bilgi, toplumsal olarak kabul gören yöntemlerle inancın haklı çıkarılmasıyla oluşur.

Bir inancın, toplumsal olarak onaylanmış birtakım diğer inançlar tarafından desteklenmesiyle bilgi ortaya çıkar.

Bir inancın, toplumsal olarak onaylanmış birtakım diğer inançlar

Bir varsayımın inançlarla karşılaştığında ayakta kaldığını veya yıkıldığını söylemek daha uygun olabilir.

İnanç ile varsayım arasındaki fark, varsayımın dil veya başka bir sembolle ifadeye ihtiyaç duymamasıdır.