Çanakkale Savaşı’nda faaliyet gösteren denizaltılar içerisinde, AE2 denizaltısının çok özel bir yeri vardır. Müttefik güçlere, dalgaların üstünden geçemedikleri Çanakkale’yi, dalgaların altından geçerek İstanbul’a ulaşılabileceği ümidini aşılayan ilk denizaltıdır.

Çanakkale Boğazı’nı ikinci denemesinde geçip, Marmara’ya ilk geçen denizaltı olarak Çanakkale Savaşı tarihine adını yazdırmıştır.

AE2, Marmara’ya geçtikten sonra, “Eğer ulaşırsanız, Geçit’te etrafa rastgele saldırın.” emrini uygulamak için birkaç başarısız torpido saldırısı yapsa da herhangi bir başarı göstermeden Sultanhisar torpido botu tarafından batırılır ve kaptan Stoker ile mürettebatı esir edilir.

İstanbul’da sorgulanan esirler, Afyon’daki esir kamplarına, bazıları da Belemedik esir kampındaki tren yolu inşaatında çalıştırılmak üzere Çankırı’ya gönderilir.

Mürettebattan dördü tifo, birisi kaza sonucu hayatını kaybeder. Kaptan Stoker ve iki mürettebatı, ilk denemesinde Afyonkarahisar’dan kaçmayı başarsalar da Ege Denizi kıyılarında yeniden yakalanıp, Yozgat kampına yollanır. Burada da kaçmaya çalışan mürettebat, daha kaçamadan yakalanır. Bu esir hayatı, 1918 yılında savaşın bitimiyle tüm esirlerin ülkelerine gönderilmesiyle sona erer.

Bu kitapta, bu inanılmaz macerayı, Kaptan Stroker’ın orijinal raporlarını, esirlerin Afyon ve Beledemik’te tuttuğu günlükleri ve savaş sonunda kaleme aldığı hatıralarından oluşan anıları, onu batmaya mecbur eden Ali Rıza Kaptan’ın duygu ve düşüncelerini, Sultanhisar torpido botunda çalışan askerlerin anılarını okuyacak, bilmediğiniz bir dünyaya yelken açacaksınız.

Serkan Ertem

Kitaplar