Dolayısıyle “Bir dînin mimârisi olur mu?” suâline verilecek cevabımız net bir şekilde “Hayır olmaz”dır. Aksi halde bir beşer olarak bizlerin mimâri anlayış ve tasarımlarımızdaki “dîne/vahye/mutlak doğruya” aykırı olabilecek hata ve noksanlarımızın veya yetersizliklerimizin İslâm’a mâl edilme tehlikesi ortaya çıkar ki bu da kabul edilebilir birşey değildir.

Adâlet Kur’an’da tevhîd-risâlet-ahiret gibi üç temel îmâni hakikatten sonra üzerinde en çok durulan mefhumdur.

Gerek devlet ve vakıf yönetimleri gerekse Müslüman halk, asırlar boyu ev ve diğer binaları inşâ ederlerken herşeyden önce hesaba çekilme, hesap verebilme endişeleriyle hareket ettiklerinden hak ve hukuka riâyeti öncelemişler, gerekirse diğer hususları ötelemişlerdir.

Geçmiş dönemlerde İslâm memleketlerinde bugünkü anlamda imar hareketleri yazılı kurallarla (regülasyon) sağlanmıyordu. Yazılı kurallara ihtiyaç duyulmadığından hiçbir şehir için imar plânı hazırlanmamıştır. Bir Müslüman evini yapmak istediğinde kimse ona evinin yüksekliğini, yoldan çekme mesafelerini, komşu uzaklıklarını gösteren bir evrak/imar durumu vermiyordu. Müslüman halk evini yaparken “israf etmeyiniz” ayetiyle muktesit hareket ediyor, “yüksek ve gösterişli ev yapanların fena âkibetleri”ni anlatan Kur’an kıssalarına bakarak sade ve basitliğe kaçıyor, “komşunun ışığını/rüzgârını kapatmayın” diyen Hz. Peygamber’in (s) sözüne uyarak evin komşu mesafelerini kendi tayin ediyordu.