A-dan Z-dək MARKETİNQ

Marketinq qiymət prinsipləri deyil, digər prinsiplər əsasında rəqabət aparmağı öyrədir

“Plan, – Piter Druker qeyd edirdi, – əgər işə çevrilmirsə, heç nədir”. Lakin bərbad planın yaxşı icrası əla planın bərbad icrasından heç də yaxşı deyil. Əslində uğur üçün hər ikisi eyni qədər vacibdir.

Marketinq planına cəmi altı element daxildir: vəziyyətin analizi, məqsədin analizi, strategiya, taktika, büdcə və nəzarət:
1. Vəziyyətin analizi. Şirkət analizin gedişatı zamanı makrosəviyyədə hərəkət edən xarici amilləri (iqtisadi, siyasi-hüquqi, sosial-mədəni, texnoloji), həmçinin vəziyyətin oyunçularını, ya da iştirakçılarını (şirkəti, rəqibləri, distribüterləri və tədarükçüləri) tədqiq edir. Şirkətlər SWOT-analiz, yəni güclü və zəif tərəflərin, imkan və təhlükələrin (strengths, weaknesses, opportunities, threats) analizini keçirirlər. Əslində onu TOWS-analiz adlandırmaq, daha doğrusu, tədqiq olunan amilləri əks istiqamətdə (təhlükə, imkanlar, zəif tərəflər, güclü tərəflər) dəyişmək daha düzgün olardı. Burda xarici amillərdən daxili səbəblərə doğru hərəkət etmək lazımdır, yoxsa daxili amillərə həddən ziyadə diqqət yetirmiş və nəticədə şirkətin yalnız güclü tərəflərinə aid təhlükə və imkanları gözdən keçirmiş olacaqsınız.
2. Məqsədlər. Vəziyyəti analiz zamanı şirkət üçün mümkün olan ən yaxşı imkanlar aşkar olandan sonra düzənlənir, bundan sonra şirkətin məqsədləri formalaşır və onların nailiyyət müddəti müəyyənləşir. Məqsədlər biznesin bütün iştirakçılarının, şirkətin etibarının, tətbiq olunan texnologiyanın və digər əhəmiyyətli amillərin xüsusiyyətləri nəzərə alınmaqla müəyyənləşdirilməlidir.
3. Strategiya. İstənilən məqsədə müxtəlif yollar apara bilər. Məqsədə nail olmaq üçün ən yaxşı kurs seçimi – strategiyanın qarşısına qoyulan öhdəlikdir.
4. Taktika. Strategiyanı marketinq instrumentarisinə və konkret tədbirlərə aid olan detalları təsəvvürdə — ətraflı — canlandırmaqla inkişaf etdirmək lazımdır. Tədbirlər üçünsə məsul şəxslər və icra müddəti müəyyənləşdirilir.
5. Büdcə. Planlaşdırılmış tədbirlər və işlər xərclərlə bağlıdır ki, onlar da öz növbəsində şirkətin məqsədinə nail olması üçün zəruri olan büdcəyə əlavə edilir.
6. Nəzarət. Şirkət planın yenidən nəzərdən keçirilməsinin və məqsədə çatmaq uğrunda işlərin necə getdiyini müəyyənləşdirməyə imkan yaradan nəzarət göstəricilərinin dövriliyini müəyyənləşdirməlidir.